Ondokuz Mayıs Üniversitesi (OMÜ) Aile Hekimliği Ana Bilim Dalı Başkanı Prof. Dr. Bektaş Murat Yalçın, Türkiye’nin dünyada en çok sigara içilen ülkelerden olduğunu söyledi.
Yalçın, 9 Şubat Dünya Sigarayı Bırakma Günü dolayısıyla, AA muhabirine yaptığı açıklamada, sigara içme oranlarında Türkiye’nin dünyada 9’uncu, Avrupa’da ise 3’üncü sırada olduğunu belirtti.
Türkiye’de 18 ila 19 milyon kişinin sigara içtiğini dile getiren Yalçın, “Türkiye’de ortalama her iki erkekten biri sigara kullanıyor. 18 yaş üstü her dört kadından da biri sigara içiyor, bunlar oldukça yüksek rakamlar.” dedi.
Ebeveynlere çocuklara rol model olmaları anlamında çok büyük roller düştüğünü anlatan Yalçın, “Elinde sigara olan bir anne, babanın evladına ‘Bunu içme!’ demesi ne kadar doğru olabilir? Görsel olarak bir rol model oluşturuyorsunuz. Rol model oluşturduğunuz zaman olumlu yaklaşabiliyorsunuz ya da tam tersi, maalesef bir büyüme nişanesi olarak belki ebeveyn çocuğuna sigara ikram ediyor. Sigaranın eve girmesiyle aslında bir şekilde çocuk için sigara temin ediliyor.” ifadelerini kullandı.
Elektronik sigaralar, nikotin bağımlılığını kolaylaştırıyor
Sigarada 4 binden fazla kimyasal maddenin bulunduğuna ama bağımlılık oluşturanın “nikotin” olduğuna dikkati çeken Yalçın, şöyle devam etti:
“Nikotin, özellikle bizim haz merkezimizin üzerinde, beyinde özel bir yer var ve burayı uyarıyor. Elektronik sigaralar ilk bulunduğu zaman temel görüş, ‘İnsanların sigara içmelerinin temel sebebi nikotin, biz bu nikotini dışarıdan verelim, nikotini alsınlar ve bu sayede sigaradan vazgeçsinler.’ idi. İlk başta son derece masum gibi gözüken bu yaklaşımın maalesef çok doğru olmadığı, zaman içinde yapılan araştırmalarla ortaya çıktı. Üretilmiş olan bu elektronik sigaraların en büyük kullanıcısı, daha önceden hiç sigara içmemiş gençler olmaya başladı. Elektronik sigaraların hiç koku yapmaması, güzel kokması, havalı olması, kendilerine göre bir statü kazandırmaları, bir moda haline gelmesi gibi faktörlerle kullanımı arttı ama işin acı tarafı şu: Bu elektronik sigaralar, çok konsantre nikotin veriyor ve beraberinde tabii tatlandırıcı olunca bu çocuklar, çok ağır nikotin bağımlısı haline geldiler.”
Elektronik sigaraların nikotinden zehirlenme vakalarını yükselttiğine dikkati çeken Yalçın, “Normalde bir insanın nikotin zehirlenmesi geçirmesi için 4-5 paket sigarayı arka arkaya içmesi gerekirken elektronik sigara kartuşunu bitirip de nikotin zehirlenmesine giren gençler görmeye başladık acilde. Şu anda Türkiye’de elektronik sigara ve bunların ürünlerinin satımı yasak. Maalesef kaçak yollarla veya illegal yöntemlerle bunlar bulunabiliyor ve son derece masum bir şeymiş gibi lanse ediliyor. Bir anda bağımlılık tedavi etmesi gereken bir araç, dünyada bağımlılık yapıcı bir araç haline gelmeye başladı.” ifadelerini kullandı.
OMÜ Sigara Bırakma Polikliniği’nde 2015’ten bugüne kadar 10 bin kişiye hizmet verdiklerini bildiren Yalçın, “10 bin hastaya gerekli psikolojik danışmanlık ve medikal ilaç desteğinde bulunduk, verdiğimiz ilaçlar tamamen ücretsiz. Bu, devletin sağlamış olduğu bir imkan. Normalde bize gelen hastalar ortalama 3 ay kadar takip ediliyorlar. Bu süreçte onlara gerekli psikolojik destekten sonra gerekirse de medikal destek tedavisi veriliyor. Ortalama başarı şansı da 1 yıl içinde yüzde 30 civarında oluyor.” diye konuştu.
Sigara içenlerin sağlıkları açısından atacakları ilk adımın sigarayı bırakmak olduğunu söyleyen Yalçın, şunları kaydetti:
“Eğer sigara içiyorsanız ve sigarayı bırakıyorsanız sağlığınız için yapacağınız en büyük yatırım bu, daha iyisi yok. Ne spor yapmak, ne diğer aktiviteler, ne vitamin takviyesi. Sigara içiyorsanız sigarayı bıraktığınız zaman zaten kendinize ve çevrenize yaptığınız en büyük iyilik bu. Çok az sigara içiyorum ama yine de kanser riski alıyor muyum? Evet, risk düşüyor ama hiçbir zaman sıfır olmuyor.”
